
TRANSLATOR
... na ulicach Prenzlau.
Brama Wysoka
Wieża dawnego kościoła św. Mikołaja
Kościół NMP
.. w kościele NMP.
Pomnik Martina Luther'a
... widok na Wieżę Środkową z XV w.
Kościół św. Ducha
... w kościele św.Ducha
Brama Środkowa
.. tablica upamiętniajaca tragedię "Kryształowej Nocy"
fragment murów obronnych


Prenzlau - Spotkanie z historią
Prenzlau, z pisaną historią miasta o którym już w 1187 roku jest pierwsza pisemna wzmianka, to miasto w północno-wschodnich Niemczech, w Brandenburgii. Jest siedzibą powiatu Uckermark. Leży na Pojezierzu Meklemburskim, nad rzeką Wkrą. W 1234 roku Książe Barnim I udzielił miastu praw miejskich i do roku 1250 miasto pozostawało pod panowaniem książąt pomorskich. Można spotkać się z nazwą polską Przęsław lub Przęcław, ew. Przemysław, a w 1250 roku Margrabowie z Brandenburgii z dynastii askańskiej, otrzymują cały Uckermarkt i aż do roku 1320 pozostaje on w ich rękach. Na wniosek magistratu król w Prusach Fryderyk I zezwala na dodanie łabędzia do herbu miasta.
Spacerując wzdłuż murów obronnych, baszt , klasztorów i kościołów, co krok spotykamy się z informacjami o historii odwiedzanych miejsc.
Spacer rozpoczynamy przy Wieży Kamiennej z końca XIII w., podwyższonej w XIV w. do wysokości 22 m, stanowiącej część murów obronnych.
W 1287 roku miasto otrzymuje prawo budowy kamiennego muru obronnego. W sumie mur miał długość 2600 m i około 8 do 9 m wysokości. Dochodzimy do założnego w 1275 roku Klasztoru Dominikanów.Dawny Klasztor Dominikanów, który obecnie jest centrum kultury i muzeum,
Zespół budynków klasztornych składa się z kościoła klasztornego i z pierwotnie jednopiętrowej klauzury (pomieszczenie przeznaczone wyłącznie dla zakonników).
Najstarszą częścią klasztoru jest wschodnie skrzydło. Jego budowa rozpoczeła się w roku 1275, tak jak i budowa kościoła klasztornego. Po zbudowaniu południowego i zachodniego skrzydła w połowie XIV wieku zasklepiono cały krużganek, przez co objekt przybrał gotycki charakter.
W czasach reformacji 1543-1544 doszło do sekularyzacji klasztoru (odłączenia go od kościoła) i przekazania go w ręce miasta Prenzlau. Miasto używało klauzury odtąd do różnorodnych celów, np. jako domu dla ubogich, hospicjum, więzienia, szpitala miejskiego, internatu i jako domu dla starców. Te różne formy użytkowania budynku doprowadziły do licznych budowlanych zmian. Np., położona na pierwszym piętrze mansarda pochodzi z początku XIX wieku.
Dawny kościół klasztorny został po sekularyzacji od parafii starego kościoła św. Mikołaja, przekształcony na ewangelicki kościół parafialny. Dzisiaj jest on siedzibą superintendentury.
Dzięki nieprzerwanie trwającemu użytkowaniu klasztoru i fakcie, że nie padł on ofiarą zniszczeń miasta Prenzlau, które przeszły przez nie w ostatnich dniach kwietnia 1945 roku, cały kompleks klasztorny do dzisiaj się zachował. Od 1945 do 1989 roku klauzura była używana w dużej części jako ośrodek zdrowia miasta Prenzlau.
Dzisiaj ówczesny klasztor dominikanów zaliczany jest do najlepiej zachowanych kompleksów klasztornych z XIII/XIV w. w północnych Niemczech. Szczególne wrażenie robią oryginalne struktury pomieszczeń z typowymi gotyckimi elementami dekoracyjnymi jak np. sklepieniami krzyżowo-żebrowymi, zapornikami z licznymi motywami, maswerkiem i bogato ozdobionymi kapitelami i podestami kolumn jak i późnogotyckimi malowidłami ściennymi w dawnym refektorium dla gości. Dzisiaj klasztor mieści w swoich murach muzeum kulturowo-historyczne, historyczne archiwum miejskie i bibliotekę miejską. Obok tego znajdują się tutaj pomieszczenia przeznaczone do różnego rodzaju imprez kulturalnych.( info z http://www.prenzlau.eu/).
Kierujemy się do wysokiej wieży pozostałej po starym kościele św. Mikołaja położonej na terenie dawnych koszarach pomiędzy Diesterwegstraße i Richard Steinweg. Na środku dziedzińca jest zachowana i zrekonstruowana wieża. która jest częścią starego Kościoła Mikołaja.
Mijamy bramy murów obronnych i z daleka widzimy już Gotycki Kościół Najświętszej Marii Panny.
Monumentalna trójnawowa hala bez wydzielonego prezbiterium i dwuwieżową fasadą zachodnią. Odbudowany po zniszczeniach wojennych. Na zewnątrz bogata dekoracja architektoniczna (gł. szczyt wschodni z ceglaną wyszukaną dekoracją maswerkową i smukłymi sterczynami), wewnątrz m.in. gotycki tryptyk z 1512 roku.
Główny kościół parafialny św Marii, gotycko ceglana budowla z trzynawową halą króluje z jej dwoma wieżami ponad miastem. Legendarny szczyt z maswerkiem na ścianie wschodniej jest godny nie tylko kościoła ale nawet katedry. Pierwotna budowla powstała w latach 1235-1250 był to wtedy trzynawowy kościół halowy ze sklepieniem i nawą poprzeczną oraz z prostokątnym prezbiterium z kamienia polnego czego dowodzą archeologiczne wykopaliska. W kwietniu 1945 roku kościół spłonął aż po otaczające go mury. Zachowały się na szczęście ostrołukowe filary arkad jak i maswerk szczytu na wschodniej ścianie .Od 1970 roku trwa odbudowa kościoła w środku trwają nadal prace nad artystycznym wyposażeniem Pomimo tego w kościele odbywają się duże koncerty które łączą ze sobą muzykę i jedyny w swoim rodzaju architektoniczne przeżycie.
Od 1942-1945 główny kościół Prenzlau . W okresie wojny zniszczono wszystkie istniejące wcześniej osiem dzwonów przekazując je na rzecz przemysły obronnego. Dzieki ofiarności mieszkańców Prenclau, w latach 2007- 2009 roku, zainstalowano dzwony na południowej wieży kościoła.


I trochę historii:
Tu księżniczka Philippine Friederike Dorothea Luise Prus, późniejsza pruska królowa, przyszła na świat właśnie w okolicach Prenzlau.
W 1648 roku podczas wojny trzydziestoletniej od roku 1626 miasto staje się kwaterą dla oddziałów żołnierskich. W tym czasie dochodzi często do plądrowania miasta przez żołnierzy. W 1632 roku zwłoki poległego podczas bitwy pod Lützen szwedzkiego króla Gustava Adolfa zostają wystawione od 20 do 22 grudnia w kościele Mariackim, a w 1685 roku Prenzlau staje się miastem garnizonowym. W 1687 roku w Prenzlau powstaje największa franzuska kolonia w Uckermark .
Idąc ku kościołowi św. Ducha mijamy pomnik Martina Luther’a ( 1483-1546), niemieckiego reformatora religijnego, teologa i inicjatora reformacji, mnich augustiański, doktor teologii, współtwórca luteranizmu. Autor 95 tez potępiających praktykę sprzedaży odpustów, w których odrzucał możliwość kupienia łaski Bożej. Pomnik ufundowany przez społeczeństwo Prenclau w 1983 roku.Kościól św. Ducha wzniesiony na początku XIV wieku, nosił taką samą nazwę jak przylegający do niego od strony zachodniej szpital. W 1945 roku zniszczony przez pożar i w 1992 roku odbudowany. Od 1998 roku mieści się w nim Muzeum Uckermark.
Przechodzimy przez bramę przejazdową dobudowaną do Wieży Środkowej z XV w. jako części murów obronnych, bogato zdobionej z osmiokatnym zadaszeniem i okrągłymi otworami strzelniczymi. Wieża o wysokości 30 metrów.
Idąc wzdłuż murów obronnych dochodzimy do miejsca gdzie w 1777 roku budynek byłej stajni został przebudowany na teatr. Zniszczony w 1945 roku. Po drugiej stronie ulicy tablica przypominająca o wydarzeniach z 1938 roku. Podczas Nocy Kryształowej została spalona synagoga oraz spustoszeno żydowski cmentarz.
Mijamy Bramę wodną z początku XV wieku jako element fortyfiksacji wbudowanej w mury miejskie, odrestaurowana w 1976 roku i przy murach pomnik Jacolo Philipa Hackerta. Urodził się 15 września 1737 roku w Prenzlau, zmarł 28 kwietnia 1807 roku w San Piero di Careggio pod Florencją – niemiecki malarz pejzażysta, reprezentant romantyzmu.Od 1768 r. przebywał we Włoszech, gdzie w 1786 został malarzem dworskim Ferdynanda IV. Malował pod wpływem Claude'a Lorraina wzbogacając jego styl o elementy romantyczne. Przyjaźnił się z Johannem Wolfgangiem Goethe, który napisał i wydał jego biografię w 1811 roku.
I przechodzimy obok pomnika-obelisku, z 1787 roku poświęconego Ronaldowi Andenkenowi. I już z terenu parku oglądamy wysoką na 25 metrów cylindryczną wieżę z 1496 roku wbudowaną w mury obronne, która służyła jako więzienie i baszta strażnicza. W okresie prześladowania czarownic więziono tu również osoby uznane za czarownice.
W 1945 roku Prenzlau zostało zniszczone w 85 %. W czasie II wojny światowej znajdował się tu obóz jeniecki Oflag II A.Oflag II B znajdował się w Choszcznie.
Pozostałą część dnia spędzamy na wystawie ogrodniczej wśród pięknych ogrodów tematycznych i kwiatów zebranych w budynku wystawy.
Zbyszek Mat