TRANSLATOR
Brama Szczecińska - Pyrzyce
Czatownia w murach obronnych - Pyrzyce
Brama Bańska - Pyrzyce
Baszta Prochowa - Pyrzyce
Baszta Lodowa - Pyrzyce
Baszta Lodowa - Pyrzyce
Baszta Sowia - Pyrzyce
kościół Augustianów - Pyrzyce
Miejsce chrztu Pyrzyczan w 1124 roku.
Pyrzyce - miasto starsze niż .....
Pyrzyce chlubią się metryką historyczną jedną z najstarszych w Polsce i tak Pyrzyce wyprzedzają Kraków, Poznań czy Gniezno, bo powstały w początkach IX wieku a zabytek piśmienniczy zwany Geografem Bawarskim wymienia plemię Pyrzyczan (Prissani).
Panorama miasta z Wielkiej Mapy Księstwa Pomorskiego
Pyrzyczanie dzielili losy pogańskich Pomorzan. Znów w końcu pierwszej ćwierci XII wieku dokonał się nowy podbój Pomorza przez Polskę. Dla chrystianizacji Pomorzan Bolesław Krzywousty skierował misjonarzy na czele z biskupem bamberskim Ottonem. Pierwszym grodem pomorskim odwiedzonym przez misjonarzy w czerwcu 1124 r. były Pyrzyce. Do dziś pamiątką po masowym chrzcie jest Święta Studnia, w 1824 r. obudowana granitowymi blokami według projektu architekta Fryderyka Schinkla.
Spacer to trasa około 2000 metrów wzdłuż pozostałości murów murów obronnych z 2. połowy XIII wieku. W XV w. ich wysokość podwyższono do 7–9 m, rozbudowano przedbramia, baszty i czatownie. Po 1650 r. część czatowni zmieniono na domy dla biedoty. Do dziś zachowały się baszty: Sowia, Prochowa, Lodowa, Pijacka, Mnisza. Wały z XIII w. otaczały miasto na długość 2250 m. Razem z fosą i stawami młyńskimi stanowiły dostateczne zabezpieczenie przed najazdami. W latach 1830–1845 wały zostały zamienione na promenadę spacerową. Fosy zostały częściowo zakopane i przeznaczone na ogrody.
Spacer zaczynamy od ruiny Bramy Szczecińskiej { A } powstałej w XII wieku. W XV w. liczyła 6 pięter i zwieńczona była stożkowym chełmem. Podczas II wojny światowej zniszczona do pierwszej kondygnacji.
Idąc wzdłuż murów obronnych dochodzimy do Baszty Pijackiej { B } – z XV wieku która też oprócz funkcji obronnych była „średniowieczną izbą wytrzeźwień", uszkodzona w 1945 r., odbudowana w latach 1989–1990.
Mijamy Basztę Śpiącej Królewny zwaną też Bluszczu, Połówka, Łukowa – przerobiona w XV w. z półokrągłej czatowni. Obecnie zniszczona, nie zadaszona.
Ruiny Baszty Mniszej { C } i dochodzimy do Bramy Bańskiej { D } przy ulicy Młyńskiej i 1-go Maja – zbudowaną w latach 1260–1270 jako trzypiętrową, w 1450 r. podwyższoną do pięciu pięter. Baszta uległa zniszczeniu w 1945 r. i po wojnie częściowo została zrekonstruowana. Przechodząc przez ul 1-go Maja dochodzimy do
Kaplicy Szpitalnej Świetego Ducha { J } z początku XV wieku. Od strony południowej przylegał do niej szpital-przytułek. Zniszczona w 1945 r., odbudowana w latach 1967–1969, przeznaczona na siedzibę biblioteki miejskiej a od 2013 roku w budynku mieści się też Muzeum Ziemi Pyrzyckiej.
Idąc wzdłuż murów obronnych mijamy Basztę Prochową { E } – pierwotnie czatownię, w XV–XVI wieku przerobioną i podwyższoną, zrekonstruowaną, powstała w XV-XVI wieku Basztę Lodową { F } której dawne lochy w dolnej kondygnacji wynajmowano w XIX wieku na zamrażalnię mięsa. Baszta została odbudowana w latach 80. XX wieku, i Basztę Sowią { G} - powstałą w wyniku rozbudowy półokrągłej czatowni. W XVI w. zwieńczono ją stożkowym hełmem. W XIX w. pełniła funkcję wieży widokowej.
Pomiędzy Bramą Sowią i Bramą Szczecińską ulicą 1-go Maja idąc mijamy Ratusz { H } i dochodzimy do Kościoła pw. Wniebowzięcia NMP { I } (wcześniej pw. św Maurycego) z 1312 r., kilkakrotnie zniszczony przez pożary, odbudowywany, po raz ostatni zniszczony w 1945 r. i odbudowany w latach 1958–1976. W ścianie frontowej zachowane partie granitowe, w ścianie południowej dwa gotyckie portale. W ołtarzu głównym tryptyk z kaplicy cmentarnej w Gryficach. W prezbiterium witraże Janiny Spychalskiej ze Szczecina i Marii Uspiewskiej z Warszawy.
Przy ulicy Staromiejskiej mijamy miejsce zwane Wzgórzem Chramowym, na którym stoi kościół (obecnie Kościól NMP Bolesnej ) { K }, miejsce związane z misją chrystianizacyjną Ottona z Bambergu na Pomorzu Zachodnim. Jak podają źródła, stała tam niegdyś świątynia pogańska, którą Otton nakazał zburzyć, a na jej miejscu postawić kościół.Jest to najstarszy kościół Pyrzyc, będący dawniej kościołem klasztornym augustianów. Zbudowany w 2. połowie XIII wieku, z cegły, na planie prostokąta. Posiada elementy wczesnogotyckie oraz barokową wieżę z XVIII w. Zniszczony 5 lutego 1945 r., podczas działań wojennych i odbudowany po wojnie.
I kończymy nasz spacer po mieście starszym niż Kraków na ulicy Warszawskiej przy studni św. Ottona – studni wzniesionej w miejscu, z którego podczas chrztu Pyrzyczan w 1124 r. czerpał wodę św. Otton. W 700-lecie wydarzenia, w 1824 r., studzienka została obudowana granitowymi blokami. Autorem projektu był wybitny niemiecki architekt Karl Friedrich Schinkel.Zbyszek Mat